Punëtoria “Praktikat e mira globale për planifikimin e investimeve në diga, sigurinë e digave dhe funksionimin e digave” mblodhi së bashku në Prishtinë, Kosovë një grup ekspertësh, praktikuesish dhe palësh të interesuara nga e gjithë bota për të shkëmbyer njohuri, përvoja dhe për të eksploruar praktikat më të mira në menaxhimin e digave.
Për dy ditë (27,28 shkurt), ekspertët shpalosën njohuritë kryesore për sfidat me të cilat po përballen digat e Kosovës, të gjitha të bazuara në praktikat dhe përvojat e mira globale të cilat planifikohen të zbatohen edhe në vend.
Qëllimi, u tha gjatë punëtorisë, është që digat e reja në Republikën e Kosovës, përveç plotësimit të nevojave për furnizim me ujë të pijshëm të popullatës, të jenë edhe për qëllime multifunksionale.
“Përveç furnizimit me ujë të pijshëm, synimi është që digat e reja të jenë për destinime multifunksionale, si për sistemin e ujitjes së tokave bujqësore, menaxhimin e përmbytjeve, si dhe prodhimin e hidroenergjisë në Digat ku ka potencial të tillë. Duke u bazuar në praktikat më të mira globale, synojmë që përvojat e tilla, t’i zbatojmë në Kosovë”, tha në fjalën e tij hapëse ministri i Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës, Liburn Aliu.
Punëtoria, së bashku me disa studime të planifikuara, do të ofrojë inpute për një projekt të ri të mbështetur nga Banka Botërore, i cili parashikohet të financojë një digë të re për përdorime të ndryshme (në hidro-sistemin Kikë-Kremenata) në një nga pellgjet më të varfëra me ujë në Kosovën lindore, si dhe zhvillimin institucional të digave në nivel të vendit.
“Banka Botërore është e gatshme të vazhdojë të mbështesë këtë agjendë të rëndësishme zhvillimore për Kosovën”, tha Massimiliano Paolucci, Menaxher i Bankës Botërore për Kosovën dhe Maqedoninë e Veriut, në hapje të punëtorisë.
Pjesëmarrësit fituan njohuri të vlefshme për tendencat dhe sfidat në zhvillim në planifikimin e investimeve të digave, duke përfshirë mekanizmat inovativë të financimit, metodologjitë e vlerësimit të rrezikut dhe praktikat e zhvillimit të qëndrueshëm.
“Ndërtimi i ruajtësve të ujit është një përpjekje për shumë gjenerata, sepse ajo që do të ndërtoni nuk do të mbetet për tu përdorur vetëm nga fëmijët tuaj, por do të mbetet për përdorim edhe për fëmijët e tyre”, tha Winston Yu, Menaxher i Praktikës së Ujit të Bankës Botërore për Rajonin e Evropës dhe Azisë Qendrore, duke folur në seminar mbi praktikat e mira globale mbi planifikimin e investimeve të digave, sigurinë e digave dhe funksionimin e digave.
Ndër të tjera, u diskutua për zbatimin e Studimit të Planit Investues për Resurset Ujore (WRIPS), Master Planin e ri për Ujërat në Kosovë dhe për programet FLOWS & FLOWS 2, si dhe për fazat e ardhshme të zbatimit.
Studimet e rasteve
Prezantimet dhe diskutimet angazhuese shfaqën shembuj të botës reale të iniciativave të sigurisë së digave dhe praktikave më të mira në funksionim dhe mirëmbajtje. Pjesëmarrësit mësuan nga përvojat e dhe identifikuan mësime për t’u zbatuar.
Strategjitë për Rritjen e Sigurisë
Punëtoria u thellua në strategjitë për rritjen e sigurisë së digave, duke përfshirë rëndësinë e sistemeve të fuqishme të monitorimit, gatishmërinë efektive emergjente dhe angazhimin e palëve të interesuara. Pjesëmarrësit eksploruan qasje praktike për zbutjen e rreziqeve dhe sigurimin e qëndrueshmërisë së infrastrukturës së digave.
Rrjetëzimi bashkëpunues
Punëtoria ofroi mundësi të shumta për rrjetëzim dhe bashkëpunim, duke i lejuar pjesëmarrësit të lidhen me kolegët e industrisë, të shkëmbejnë informacione kontakti dhe të krijojnë partneritete të reja për iniciativat e ardhshme.
Rezultatet kryesore
Kuptimi i zgjeruar i praktikave më të mira globale në planifikimin, sigurinë dhe funksionimin e investimeve të digave.
Identifikimi i strategjive dhe mjeteve praktike për përmirësimin e elasticitetit dhe qëndrueshmërisë së digave.
Forcimi i partneriteteve dhe bashkëpunimit ndërmjet palëve të interesuara nga sektorë dhe rajone të ndryshme.
Hapat e ardhshëm
Duke reflektuar mbi njohuritë dhe diskutimet nga punëtoria, u mor një angazhim për të avancuar përpjekjet kolektive në promovimin e infrastrukturës së sigurt, të qëndrueshme dhe elastike të digave. Ne inkurajojmë pjesëmarrësit të qëndrojnë të lidhur, të vazhdojnë të ndajnë njohuritë dhe përvojat dhe të eksplorojnë mundësitë për bashkëpunim në projektet dhe iniciativat e ardhshme.